Dokarmianie ptaków zimą

Zima dla ptaków to niezwykle trudna pora roku - pełna wyzwań i trudności. Zwierzęta mniej doświadczone, chore i starsze, mogą mieć ograniczone szanse na przetrwanie. Ptaki zimujące często cierpią z powodu niedoboru pożywienia, niskich temperatur oraz utrudnień związanych z warunkami atmosferycznymi. Wsparcie, jakie im oferujemy, może okazać się kluczowe dla ich przetrwania.

Zachęcamy, aby spojrzeć na dokarmianie ptaków nieodlatujących na zimę bardziej jako formę edukacji, aniżeli obowiązek. Świat ptaków jest niezwykle fascynujący, dlatego warto, w tym ciężkim dla nich okresie, bliżej je poznać i zastanowić się, jak możemy im pomóc. 

Karmnik dla ptaków - jak go wybrać, gdzie ustawić?

Wybór odpowiedniego miejsca na umieszczenie karmnika

Prawidłowe umiejscowienie karmnika zapewnia ptakom bezpieczne schronienie i możliwość obserwacji otoczenia. Istotne, z perspektywy opiekuna karmnika, jest zamontowanie go w na tyle dostępnym miejscu, aby podawanie pokarmu dla ptaków na zimę było komfortowe.

Proponujemy najlepsze lokalizacje na zamontowanie karmnika blisko gęstych krzewów np. mahonii, zarośli robinii, cisa, ostrokrzewu lub w pobliżu drzew o drobnych gałązkach.

Kosy wprost uwielbiają takie otoczenie - czują się w nim na tyle swobodnie, że można do nich podejść na odległość mniejszą niż metr!

Drzewa lub pergole - w tym przypadku należy pamiętać, że karmnik musi być zamontowany na tak długiej lince, aby kot nie był w stanie doskoczyć do ptaków żerujących w karmniku, idealna wysokość to minimum 2 metry nad ziemią;

Przykład:

Karmnik umieszczony około 3 metry od gęstego świerka. Wokół drzewa musi być zostawiona przestrzeń, aby kot nie mógł się tam dostać. Z perspektywy opiekunów ptaków, najlepsze miejsce na karmnik to takie, które zapewnia dobry widok z okna.

Ważne, aby był na tyle blisko i nisko, aby dokarmianie ptaków zimą nie sprawiało problemu.

Należy unikać umieszczania karmnika w zbyt bliskim sąsiedztwie drzew - po grubych konarach koty wejdą bez trudu i odstraszą ptaki.

Wskazówki dotyczące konstrukcji karmnika

Zimowe ptaki w karmniku potrzebują szczególnej opieki, odpowiedni karmnik zapewnia im nie tylko pożywienie, lecz także chroni przed drapieżnikami. 

Bez względu na to czy zdecydujesz się na samodzielne wykonanie karmnika dla ptaków, czy zakup gotowca, konstrukcja ma duże znaczenie. 

W sklepie zoologicznym znajdziesz karmniki o różnych wielkościach, od tych niewielkich, mieszczących po 2-3 ptaki wielkości wróbla po te, które mogą pomieścić kilkadziesiąt osobników.

Istnieje szeroki wybór karmników - od podstawowych po bardziej rozbudowane modele.

Oto kilka rodzajów dostępnych na rynku karmników:

• - karmniki dla ptaków tzw. "domki",
• - karmniki dla ptaków parkowe i naziemne,
• - szklane lub plastikowe dozowniki na ziarno dla ptaków,
• - drewniane platformy z pochyłym daszkiem dla ptaków,
• - karmniki automatyczne dla ptaków.

Co jest ważne w konstrukcji karmnika?

W kwestii konstrukcji karmnika dla ptaków zimujących należy zwrócić uwagę na:

• - wystarczająco duży daszek chroniący pożywienie przed śniegiem i deszczem,
• - dostęp do pożywienia wyłącznie dla wybranych gatunków. 

Konstrukcja musi uniemożliwiać większym gatunkom wyjadanie pokarmu przeznaczonego dla drobniejszych ptaków, takich jak: wróble czy sikorki. Jeśli lubisz majsterkować możesz zbudować karmnik dla ptaków samodzielnie. Wystarczy Ci kilka drewnianych deseczek, z których utworzysz konstrukcję domku bez ścian. Z pewnością jest to prosty i efektowny sposób na wsparcie ptaków w tym trudnym, zimowym okresie.

Ważne! Przy wyborze lub budowaniu karmnika należy pamiętać, aby przede wszystkim stawiać na bezpieczeństwo zwierząt, dlatego np. aby daszek nie był za wysoki, ponieważ taka konstrukcja ułatwia polowanie przez drapieżniki lotne, jak np. krogulce.

Właściwa higiena karmnika

Regularne czyszczenie karmnika jest niezbędne, aby zapewnić ptakom higieniczne warunki spożywania pożywienia. Usuwanie pozostałości pokarmu oraz ptasich odchodów znacząco wpływa na długowieczność karmnika oraz pozwala uniknąć pleśni czy zgnilizny. To samo dotyczy poidełek oraz karmników na kule tłuszczowe. 

Rodzaj pokarmu dla ptaków - co jedzą ptaki?

Ptaszki w karmniku z chęcią zjedzą ziarna zbóż, typu:

• - proso,
• - pszenica,
• - owies,
• - jęczmień

Ulubiony pokarm dla trznadli, wróbli i mazurków to nasiona roślin oleistych (zwłaszcza słonecznika)

Te nasiona są przysmakiem większości ptaków.

Tłuszcze, takie jak: niesolona słonina, smalec, łój, uwielbiane głównie przez: sikorki, dzięcioły i kowaliki.

Pamiętajmy jednak, że w zimowym słońcu tłuszcze bardzo szybko jełczeją i nie mogą wisieć dłużej niż 2 tygodnie (np. niesolona słonina).

Otręby i płatki zbożowe (pszenne, owsiane, ryżowe) są z przyjemnością zjadane przez: rudziki, trznadle i czyże.

Orzechy (laskowe, ziemne, włoskie), świeże owoce, jak np.: jabłka, gruszki, morele to przysmaki dla: kowalików, sikorek i sójek.

Taki smakołyk, pokrojony lub wrzucony w całości na gałąź, przyciąga kosy i kwiczoły.

Gotowane i nieposolone warzywa to smakołyk, który z chęcią jedzą ptaki wodne.

Kule i dzwonki tłuszczowo-ziarniste możesz dawać ptakom do karmnika przeznaczonego na kule tłuszczowe. Dzwonki natomiast wiesza się na drzewie. 

Z pewnością taki pokarm tłuszczowy przyciągnie: sikorki, kowaliki oraz dzięcioły.

Zalecane składniki pokarmu dla ptaków zimą

Zapewne wielu z nas zastanawia się, czym można dokarmiać ptaki zimą, aby dostarczyć im składniki odżywcze niezbędne do przetrwania w zmiennych, zimowych warunkach pogodowych. Karma dla ptaków na zimę powinna być odpowiednio zbilansowana, czyli bogata w tłuszcze i białko. Należy być na bieżąco, czym dokarmiać ptaki zimą, aby ptasia dieta była odpowiednio skomponowana.

Gotowe mieszanki pokarmowe dostępne w centrach ogrodniczych

W centrach ogrodniczych i sklepach zoologicznych dostępne są:

• - gotowe mieszanki dla ptaków zimujących oparte o takie składniki, jak np.:proso, słonecznik, kukurydzę, różne rodzaje grochu oraz sorgo.

• - kule tłuszczowo-ziarnowe z nasionami roślin oleistych i zbóż, wypełnione tłuszczem.

Już nie musisz się zastanawiać, czym karmić ptaki zimą lub martwić się o to, jakiego pokarmu nie wolno dawać ptakom. Podając wysokiej jakości pokarmy ze sklepów ogrodniczych i zoologicznych dostarczysz swoim ptasim przyjaciołom niezbędnych składników odżywczych i pomożesz im zyskać dodatkową energię.

Ważne! Pamiętaj, jeśli nie masz wiedzy, czym karmić ptaki zimą, nie idź na łatwiznę i nie karm ptaków chlebem, zamiast niego lepiej podaj im słonecznik – z pewnością będzie to korzystniejsze dla ich zdrowia. 

Pomysły na samodzielne przygotowanie jedzenia dla ptaków

Jeśli poszerzyłeś swoją wiedzę i wiesz już, czym karmić ptaki zimujące, możesz samodzielnie komponować mieszanki dla ptaków.
Z łatwością stworzysz smakowitą mieszankę dla ptaków na przykład z takich składników, jak z pestek dyni, słonecznika (łuskanego i niełuskanego), nasion gryki, posiekanych orzechów włoskich, niesolonych orzeszków ziemnych, nasion amarantusa, płatków owsianych, posiekanych suszonych owoców (bez konserwantów), świeżych owoców pokrojonych w plastry, a także suszonych owoców bez konserwantów;

Możesz również podać ptakom plasterki niesolonej słoniny lub pojemniczki z łojem lub smalcem.

Woda dla ptaków - wartość dostępu do wody dla ptaków zimą

Zarówno w okresie zimowym, jak i letnim, ptaki korzystają z poidełek na wodę. Woda jest im równie potrzebna, co w gorących miesiącach, ponieważ ich zimowa dieta opiera się w głównej mierze na suchych ziarnach. 

Kiedy woda jest zamarznięta, ptaki piją wodę z rzek, strumieni oraz czerpią ją ze śniegu. Dlatego tak istotne jest, aby nie zapominać o płynach podczas karmienia ptaków zimą. Letnia woda umieszczona obok karmnika będzie wprost idealna!

Naturalne źródła pożywienia dla ptaków w zimę

Zima to wyjątkowo trudny czas dla ptaków z uwagi na brak swobodnego dostępu do pokarmu. Bez owadów, na które polują, ptaki muszą znaleźć inne, alternatywne źródło pożywienia. 

Owocujące krzewy i drzewa jako źródło pożywienia dla ptaków

Jeśli chcemy, aby nasz ogród był przyjazdy ptakom przez cały rok, możemy posadzić krzewy, pnącza owocowe i drzewa, których owoce będą stanowiły pożywienie dla ptaków przez niemal cały okres zimy. 

Doskonale się tutaj sprawdzą, takie rośliny, jak aronia, berberys, bluszcz, cis, czarny bez, czereśnia ptasia, dereń, głóg, irga, jałowiec, jarzębina, kalina, leszczyna, ligustr, oliwnik, ognik, rokitnik czy winobluszcz.

Dzięki temu, że w naszym ogrodzie będą znajdować się gatunki powyższych drzew i krzewów nie tylko dostarczymy ptakom naturalnego pożywienia, lecz także zapewnimy im miejsce na schronienie się przed drapieżnikami oraz niekorzystnymi warunkami pogodowymi.

Popularne ptaki zimujące w Polsce

Sikorka bogatka

To jeden z najczęściej spotykanych ptaków zimą w Polsce. Sikorka gości w lasach, parkach i ogrodach. Charakteryzuje się szerokim repertuarem dźwięków. Co ciekawe, potrafi nawet naśladować odgłosy innych ptaków! Bogatka to wszystkożerca - żywi się owadami i pająkami, ale też chętnie sięga po nasiona i owoce. Jeśli chcesz zaprosić sikorkę bogatkę do swojego karmnika, powieś w nim niesoloną, surową słoninę, z pewnością przyciągnie jej uwagę.

Gil

Ubarwienie gila sprawia, że z łatwością wypatrzysz go na nagich gałęziach drzew. 

Tego pięknego ptaszka możesz spotkać zarówno w lasach iglastych, jak i tych mieszanych. Zdarza się również, że goszczą nawet w ogrodowych karmnikach. 

Gil w naturze żywi się nasionami, pąkami oraz czasami owadami. 

Jego obecność w karmniku powinna nas niezwykle ucieszyć, ponieważ jest jednym z najpiękniej ubarwionych ptaków zimujących w Polsce. W karmniku z pewnością zainteresuje się: słonecznikiem, jagodami, jarzębiną, a nawet rodzynkami.

Czyż 

Czyż to ptak o żółtozielonym upierzeniu, usianym ciemnymi plamkami.

Co jedzą takie małe ptaszki? Otóż uwielbiają nasiona słonecznika i siemienia lnianego. Dlatego, jeśli wcześniej zastanawialiście się, czy ptaki jedzą siemię lniane, odpowiadamy – tak, ptak czyż je i to bardzo chętnie!

Wróbel

Kto nie zna wróbelka! Ten powszechnie znany mały ptaszek towarzyszy ludziom od stuleci na praktycznie każdym kontynencie. Populacja tych ptaków w miastach z roku na rok maleje, dlatego warto jest wspierać ten gatunek poprzez dokarmianie go zimą.

Co jedzą wróble zimą?

W karmniku warto umieścić różne odmiany prosa, łuskanego słonecznika oraz drobne kasze.

Taki posiłek z pewnością zachęci wróble do odwiedzin.

Rudzik

Ten ptak z rudym brzuszkiem wyróżnia się wyraźnymi, dużymi oczami. Taki element jego anatomii wskazuje na jego skłonność do życia nocnego. Jest to ptaszek mało płochliwy, ale niezwykle czujny. Przeważnie szuka pożywienia w niskiej roślinności lub pod opadłymi liśćmi na ziemi - szczególnie w gęstych zaroślach lub pod zwisającymi gałęziami. Dieta rudzika składa się głównie z bezkręgowców, ale jesienią i zimą zjada także owoce.

Podsumowanie

Mamy nadzieję, że dzięki temu artykułowi wiesz już między innymi: co dawać ptakom do karmnika, jakie ziarna dla ptaków są odpowiednie oraz czym można karmić ptaki. 

Pamiętaj jednak, że dokarmianie ptaków zimą to długoterminowe zaangażowanie i zajęcie. Ptaki szybko się przyzwyczajają, zarówno do miejsc, jak i do karmników, które dla nich przygotujesz. Ptaki zapamiętają nawet, kiedy dostarczasz im pożywienie. Dlatego tak ważne jest, aby być konsekwentnym w swoim postanowieniu o dokarmianiu ptaków zimujących. Nagłe przerwanie dostępu do pożywienia może im bardziej zaszkodzić niż pomóc.